پولیپ بینی چیست؟ علائم، علت و روش‌های درمان

پولیپ بینی یکی از آن مشکلات پنهانی است که خیلی وقت‌ها پشت علائم ساده‌ای مثل گرفتگی بینی یا خروپف‌های شبانه پنهان می‌ماند. شاید تا امروز تصور می‌کردید که دلیل سخت نفس کشیدن یا کم شدن حس بویایی‌تان فقط یک آلرژی فصلی یا سرماخوردگی مزمن است، اما واقعیت این است که ممکن است با پولیپ بینی روبه‌رو باشید، بدون اینکه خودتان از آن خبر داشته باشید.

اگر دنبال این هستید که بدانید پولیپ بینی دقیقاً چیست، چرا به‌وجود می‌آید، چه علائمی دارد و چطور می‌توان آن را درمان کرد، ادامه این مقاله را از دست ندهید.

پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی یک توده نرم و غیرسرطانی است که در لایه مخاطی داخل بینی یا سینوس‌ها تشکیل می‌شود. این توده‌ها معمولاً به شکل قطره یا خوشه‌ای از بافت‌های متورم هستند و باعث انسداد مسیر جریان هوا می‌شوند. پولیپ بینی اندازه‌های مختلفی دارد و معمولاً با التهاب مزمن بینی و سینوس‌ها همراه است.

دکتر «محمد علی حسینی» متخصص معروف گوش و حلق و بینی می‌گوید:

“پولیپ‌های بینی نتیجه التهاب طولانی‌مدت در پوشش داخلی بینی و سینوس‌ها هستند و اگر درمان نشوند، می‌توانند کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار دهند.”

اگر پولیپ‌ها بزرگ شوند، تنفس از طریق بینی سخت می‌شود و حتی ممکن است حس بویایی کاهش پیدا کند. در برخی موارد، پولیپ بینی می‌تواند باعث عفونت‌های مکرر سینوسی و سردرد شود.

علائم پولیپ بینی چیست؟

علائم پولیپ بینی بسته به اندازه و تعداد پولیپ‌ها متفاوت است، اما رایج‌ترین علائم عبارتند از:

• احساس گرفتگی یا انسداد در بینی که با داروهای معمولی رفع نمی‌شود.
• کاهش یا از دست دادن حس بویایی و چشایی، به‌ویژه زمانی که پولیپ‌ها مسیر بینی را مسدود کنند.
• آبریزش بینی، ترشح مکرر و غیرطبیعی مخاط بینی.
• خروپف یا خرناس در خواب به‌دلیل گرفتگی مسیر هوایی.
• فشار یا درد در ناحیه صورت و پیشانی به‌خصوص در نواحی سینوس‌ها.
• احساس گرفتگی گوش یا کاهش شنوایی موقت در موارد خاص.

اگر بیش از دو هفتخ این علائم را دارید، بهتر است هرچه زودتر به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.

علت به‌وجود آمدن پولیپ بینی چیست؟

پولیپ بینی معمولاً به‌دنبال التهاب مزمن ایجاد می‌شود که دلایل متعددی دارد. مهم‌ترین علل عبارت‌اند از:

• التهاب مزمن سینوس‌ها یا رینیت مزمن: عفونت‌های مکرر سینوسی باعث تورم طولانی‌مدت مخاط بینی می‌شوند.
• آسم و حساسیت‌های تنفسی: افراد مبتلا به آسم و آلرژی‌های فصلی بیشتر در معرض پولیپ بینی هستند.
• حساسیت‌ها و آلرژی‌ها: واکنش‌های آلرژیک به مواد مختلف می‌تواند باعث التهاب مزمن شود.
• ژنتیک: در برخی افراد زمینه خانوادگی برای ابتلا به پولیپ وجود دارد.
• حساسیت به برخی داروها: مثل آسپرین و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی.

مطالعات نشان داده‌اند که التهاب مزمن و عدم درمان به‌موقع آن، زمینه‌ساز رشد پولیپ‌های بینی است. به همین دلیل کنترل عوامل التهابی نقش کلیدی در پیشگیری و درمان این مشکل دارد.

چگونه پولیپ بینی تشخیص داده می‌شود؟

تشخیص پولیپ بینی نیاز به بررسی تخصصی توسط پزشک دارد. متخصص گوش و حلق و بینی با استفاده از روش‌های زیر می‌تواند پولیپ را شناسایی کند:

• معاینه بالینی: پزشک ابتدا بینی را با چراغ مخصوص معاینه می‌کند و نشانه‌های ظاهری پولیپ را بررسی می‌کند.
• آندوسکوپی بینی: این روش با استفاده از یک لوله باریک و دوربین دار داخل بینی را به‌صورت دقیق بررسی می‌کند.
• تصویربرداری (سی‌تی اسکن): برای مشاهده عمق و وسعت پولیپ‌ها و بررسی سینوس‌ها کاربرد دارد.

روش‌های درمان پولیپ بینی

درمان پولیپ بینی به اندازه، شدت علائم و علت به‌وجود آمدن آن بستگی دارد. معمولاً پزشکان ابتدا روش‌های غیرجراحی را امتحان می‌کنند و در صورت عدم بهبود، جراحی توصیه می‌شود.

درمان دارویی

• کورتون‌های موضعی (اسپری بینی): کاهش التهاب مخاط بینی و کوچک کردن پولیپ‌ها
• کورتون‌های خوراکی: در موارد شدیدتر برای کاهش التهاب عمومی استفاده می‌شود، اما باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
• داروهای ضد حساسیت: برای کنترل آلرژی‌های زمینه‌ای
• آنتی‌بیوتیک‌ها: اگر عفونت سینوسی وجود داشته باشد.

درمان خانگی و مراقبت‌های ساده

• شستشوی روزانه بینی با محلول نمکی
• دوری از آلرژن‌ها و محرک‌های تنفسی
• استفاده از دستگاه بخور برای مرطوب نگه داشتن هوا

جراحی پولیپ بینی

اگر پولیپ‌های بینی به درمان‌های دارویی پاسخ ندهند و علائم همچنان باقی بمانند، پزشک ممکن است جراحی را پیشنهاد دهد. جراحی پولیپ بینی معمولاً به صورت آندوسکوپی انجام می‌شود که روشی کم‌تهاجمی است و به کمک دوربین‌های کوچک داخل بینی انجام می‌پذیرد. در این روش، پولیپ‌ها برداشته می‌شوند و مسیر تنفسی باز می‌شود.

دکتر محمدعلی حسینی، متخصص با سابقه گوش و حلق و بینی، درباره جراحی پولیپ بینی می‌گوید:

“جراحی آندوسکوپیک پولیپ بینی نه تنها مشکلات تنفسی را برطرف می‌کند، بلکه کیفیت زندگی بیمار را بهبود می‌بخشد و با رعایت مراقبت‌های بعد از عمل، احتمال بازگشت پولیپ‌ها به حداقل می‌رسد.”

مزیت جراحی آندوسکوپیک در این است که نسبت به جراحی‌های باز، آسیب کمتری به بافت‌های اطراف می‌زند و دوره نقاهت کوتاه‌تری دارد.

عوارض درمان‌نشدن پولیپ بینی

اگر پولیپ بینی درمان نشود، ممکن است مشکلات جدی‌تری به وجود بیاید، از جمله:

• افزایش احتمال عفونت‌های مکرر سینوسی که باعث سردرد و دردهای مزمن صورت می‌شوند.
• کاهش شدید حس بویایی و حتی از دست دادن کامل آن.
• مشکلات تنفسی مزمن که در خواب نیز تداخل ایجاد کرده و می‌تواند به خروپف شدید و آپنه خواب منجر شود.
• فشار بر بافت‌های مجاور و گاهی تورم و التهاب بیشتر که مشکلات جدی‌تری ایجاد می‌کند.

به همین دلیل، تشخیص و درمان به موقع پولیپ بینی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مراقبت‌های بعد از جراحی پولیپ بینی

مراقبت های بعد از عمل بینی به بهبودی سریع‌تر و کاهش خطر عود پولیپ کمک می‌کند. برخی از مهم‌ترین نکات مراقبتی عبارت‌اند از:

• شستشوی منظم بینی با محلول نمکی برای پاکسازی ترشحات و جلوگیری از عفونت
• پرهیز از فعالیت‌های سنگین و خم شدن شدید به مدت چند هفته
• استفاده منظم از داروهای تجویزی پزشک، از جمله اسپری‌های کورتونی
• عدم استفاده از دخانیات و دوری از آلاینده‌های محیطی
• مراجعات منظم به پزشک برای بررسی وضعیت بهبود

پولیپ بینی یک مشکل شایع اما قابل درمان است که با شناخت علائم و مراجعه به موقع به متخصص قابل کنترل است. از آنجایی که پولیپ‌ها به دلیل التهاب مزمن به وجود می‌آیند، تشخیص دقیق و درمان اصولی اهمیت بالایی دارد. روش‌های دارویی، درمان خانگی تحت نظر پزشک و در موارد پیشرفته جراحی، راهکارهای اصلی مقابله با این بیماری هستند.

با مراجعه به دکتر محمدعلی حسینی بهترین جراح بینی در اهواز، می‌توانید از تجربه و تخصص یک پزشک مجرب بهره‌مند شوید و مطمئن باشید که بهترین خدمات درمانی را دریافت خواهید کرد.

سوالات متداول درباره پولیپ بینی