کبودی بعد از عمل بینی یکی از شایع‌ترین عوارض موقتی جراحی رینوپلاستی است. این کبودی معمولاً بی‌خطر بوده و با رعایت مراقبت‌های ساده، در مدت کوتاهی برطرف خواهد شد.
اگر نگران وضعیت کبودی صورت‌تان بعد از عمل هستید، ادامه این مقاله می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر با روند بهبودی آشنا شوید.
علت اصلی کبودی بعد از عمل بینی چیست؟
کبودی اطراف چشم و گونه بعد از عمل بینی طبیعی است و به دلیل آسیب به رگ‌های خونی کوچک زیر پوست رخ می‌دهد. این کبودی بخشی از واکنش بدن به جراحی است و نشان‌دهنده‌ی لخته شدن خون در بافت‌های نرم صورت می‌باشد.
در حین جراحی، به‌خصوص در مواردی که استخوان بینی تراش داده یا شکسته می‌شود (اوستئوتومی)، احتمال خونریزی داخلی و در نتیجه کبودی بیشتر می‌شود. کبودی ممکن است در روزهای اول تیره‌تر به نظر برسد و سپس به تدریج به رنگ‌های زرد یا سبز تغییر کند که نشانه‌ی روند طبیعی بهبودی است.
کبودی بعد از عمل بینی بعد از چند روز از بین می‌رود؟
در حالت طبیعی، کبودی بعد از عمل بینی بین ۷ تا ۱۴ روز می‌ماند و معمولاً بعد از هفته‌ی دوم، شدت آن کاهش می‌یابد.
شدت و مدت کبودی به عوامل مختلفی بستگی دارد. از جمله:
- نوع جراحی
- سن
- وضعیت سلامت عمومی
- نحوه مراقبت های بعد از عمل بینی
در برخی بیماران، کبودی فقط خفیف و محدود به اطراف چشم است، در حالی که در برخی دیگر ممکن است تا گونه‌ها و حتی لب بالا نیز کشیده شود.
چه کسانی بیشتر در معرض کبودی شدید هستند؟
افرادی که پوست روشن یا نازک دارند، بیشتر مستعد کبودی هستند. همچنین مصرف برخی داروها یا مکمل‌ها قبل از جراحی می‌تواند باعث افزایش کبودی شود.
اگر شما داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مانند آسپرین یا مکمل‌هایی مثل ویتامین E، زنجبیل یا سیر مصرف می‌کنید، بهتر است پیش از عمل با بهترین جراح بینی در اهواز مشورت نمایید. همچنین افراد مسن یا کسانی که پوست نازک و آسیب پذیر دارند، ممکن است بعد از عمل بینی با کبودی بیشتری مواجه شوند.
چگونه می‌توان کبودی بعد از عمل بینی را کاهش داد؟
برای کاهش کبودی بعد از عمل بینی، بهتر است از همان ساعات ابتدایی پس از جراحی، کمپرس سرد استفاده کنید و سر خود را بالا نگه دارید. این دو اقدام ساده تأثیر چشم‌گیری در کاهش تورم و خون‌مردگی دارند.
کمپرس سرد را هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه روی گونه‌ها و اطراف چشم قرار دهید (نه مستقیماً روی بینی). همچنین خوابیدن با زاویه ۳۰ تا ۴۵ درجه به‌جای دراز کشیدن کامل، باعث می‌شود مایعات در ناحیه صورت جمع نشوند. نوشیدن آب کافی، پرهیز از فعالیت شدید بدنی و تغذیه مناسب نیز در کاهش سریع‌تر کبودی مؤثر است.
۱۱ راهکار مؤثر برای رفع کبودی بعد از عمل بینی:
- استفاده از کمپرس سرد در ۷۲ ساعت اول برای کاهش خونریزی داخلی و تورم
- بالا نگه داشتن سر هنگام خواب و استراحت برای جلوگیری از تجمع مایعات
- استفاده از مکمل آرنیکا مونتانا (با تجویز پزشک) برای کاهش التهاب و کبودی
- مصرف بروملین طبیعی از طریق خوردن آناناس تازه برای تسریع جذب کبودی
- نوشیدن آب کافی برای کمک به دفع سموم و بهبود گردش خون
- پرهیز از مصرف نمک و غذاهای فرآوری‌شده برای جلوگیری از احتباس مایعات
- شروع کمپرس گرم از روز چهارم یا پنجم برای افزایش گردش خون موضعی
- خواب کافی و کاهش استرس برای کمک به ترمیم سریع‌تر بافت‌ها
- مصرف مواد غذایی حاوی ویتامین K و C مثل اسفناج، کلم، پرتقال و کیوی
- پرهیز از مصرف الکل، دخانیات و کافئین زیاد که جریان خون را مختل می‌کنند
- عدم استفاده از داروهای رقیق‌کننده‌ی خون مثل آسپرین بدون مشورت با پزشک
نکته: هرگز به‌طور خودسرانه از داروهای ضد التهاب یا مسکن‌ها استفاده نکنید، مگر با تجویز پزشک.
آیا کبودی بعد از جراحی بینی خطرناک است؟
در اغلب موارد، کبودی بعد از عمل بینی بی‌خطر است و نیاز به درمان خاصی ندارد. با این حال، اگر کبودی به‌همراه درد شدید، تب، یا ترشح غیرطبیعی از بینی همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
کبودی یک پاسخ طبیعی به آسیب جراحی است. اما در موارد نادر، اگر این کبودی همراه با سفتی غیرمعمول، قرمزی شدید یا افزایش ناگهانی ورم باشد، ممکن است نشانه‌ی هماتوم یا عفونت باشد که نیاز به بررسی دارد.
آیا می‌توان از بروز کبودی جلوگیری کرد؟
پیشگیری کامل از کبودی بعد از عمل بینی ممکن نیست، اما می‌توان با رعایت نکات پیش از جراحی، شدت آن را کاهش داد. قطع مصرف داروهای رقیق‌کننده‌ی خون و مکمل‌هایی که احتمال خونریزی را افزایش می‌دهند، ۷ تا ۱۰ روز قبل از عمل توصیه می‌شود.
همچنین برخی پزشکان توصیه می‌کنند از مکمل‌هایی مانند آرنیکا مونتانا یا ویتامین C قبل از عمل (با مشورت پزشک) استفاده کنید که می‌تواند به کاهش التهاب و کبودی کمک کند. البته مصرف هرگونه مکمل باید تحت نظر جراح باشد.
چه داروها یا مکمل‌هایی به کاهش کبودی کمک می‌کنند؟
مکمل‌هایی مانند آرنیکا مونتانا، ویتامین C و بروملین (موجود در آناناس) از جمله مواردی هستند که به ترمیم رگ‌های آسیب‌دیده کمک می‌کنند.
آرنیکا مونتانا یکی از پرمصرف‌ترین داروهای هومیوپاتی برای کاهش کبودی است که مصرف آن معمولاً از چند روز قبل از جراحی شروع می‌شود. همچنین بروملین با خاصیت ضد التهابی، تورم و کبودی را کاهش می‌دهد. در کنار این‌ها، مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، آب کافی، و پرهیز از نمک زیاد نیز توصیه می‌شود.
حتما قبل از مصرف هرگونه مکمل یا دارو با پزشک خود مشورت کنید، به‌خصوص اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید یا سابقه آلرژی دارید.
جدول زمان‌بندی بهبود کبودی بعد از عمل بینی
در جدول زیر، روند معمول کبودی صورت بعد از عمل بینی را مشاهده می‌کنید. این روند ممکن است بسته به بدن شما کمی متفاوت باشد:
| روز بعد از عمل | وضعیت کبودی |
| روز اول تا سوم | کبودی شدید، بنفش یا آبی، تورم زیاد |
| روز چهارم تا هفتم | کبودی روشن‌تر، زرد یا سبز، کاهش تورم |
| هفته دوم | باقی‌مانده کبودی محو شده، پوست طبیعی‌تر |
| هفته سوم به بعد | کبودی کامل از بین می‌رود، آثار کمی باقی می‌ماند (در صورت وجود) |
تفاوت کبودی در عمل‌های باز و بسته بینی
کبودی بعد از عمل بینی بسته معمولاً کمتر و خفیف‌تر است، چرا که در این روش، آسیب به بافت‌های اطراف کمتر است. اما در روش باز که پوست روی بینی بلند می‌شود و دسترسی بیشتری برای اصلاح ساختار بینی فراهم می‌شود، احتمال کبودی بیشتر وجود دارد.
با این حال، انتخاب روش جراحی به ساختار بینی شما، انتظارات زیبایی‌شناختی و نظر جراح بستگی دارد، نه صرفاً میزان کبودی. اگر حساسیت خاصی نسبت به کبودی دارید، بهتر است پیش از جراحی این موضوع را با پزشک مطرح کنید.
چه زمانی باید نگران ماندگاری کبودی بود؟
اگر کبودی بعد از عمل بینی بیشتر از سه هفته باقی بماند یا همراه با علائم دیگری مانند درد شدید، ورم رو به افزایش یا خروج ترشحات رنگی باشد، حتماً باید مورد بررسی قرار گیرد. در این موارد ممکن است نشانه‌ای از عفونت یا خونریزی داخلی باشد.
نشانه‌های خطر شامل:
- کبودی ناگهانی پس از چند روز بهبود
- قرمزی و گرمی پوست اطراف بینی
- احساس تپش یا درد ضربانی در ناحیه کبود شده
چند نکته کاربردی برای رفع کبودی بعد از عمل بینی
- از پایین آوردن سر برای مدت طولانی (مثلاً هنگام مطالعه یا کار با موبایل) خودداری کنید.
- از قرار گرفتن در معرض آفتاب تا بهبود کامل کبودی پرهیز کنید. نور خورشید می‌تواند رنگ کبودی را تثبیت کند.
- از مصرف الکل و دخانیات بپرهیزید، چراکه گردش خون را مختل کرده و روند ترمیم را کند می‌کند.
- لباس‌هایی بپوشید که نیاز به کشیدن روی سر ندارند تا از برخورد با بینی جلوگیری شود.
